مخاطرات امنیتی بحران قطر برای ایران

ضرب الاجل 10 روزه چهار کشور عربی عربستان،امارات،مصر و بحرین مبنی بر پذیرش قطر در شروط 13 گانه آنها برای حل بحران عربی امروز به پایان می رسد. محمدبن عبدالرحمان وزیر خارجه قطر به تازگی اعلام کرد که  پاسخ کشورش به این خواسته‌ها منفی است، چراکه شروط محافل عربی در بردارنده مفادی است که اجرای آن مستلزم زیر و رو شدن کلی سیاست قطر و همچنین متضمن نقض استقلال و حاکمیت قطر در جغرافیای ملتهب خاورمیانه خواهد بود.

  نکته ای که در این بحران بیش از هر چیزی جلب توجه می کند، نوع شروطی است که محافل عربی آن را برای حل بحران به مقامات دوحه پیشنهاد داده اند. محافل عرب می دانستند که شروط آنها به جهت آنکه غیر ممکن و شرط محال است،قطعا مورد پذیرش مقامات دوحه قرار نخواهد گرفت. بنابر این چنینی امتناعی سبب خواهد شد که آنها بخواهند هدف دیگری را در پلان دوم خود تعقیب کنند. این هدف آنگونه که محافل عربی به کرات اعلام کرده اند، ایران است که در نگرش آنها رفتار بی ثبات کننده و نفوذ بد خیم در منطقه دارد.بنابر این امتناع قطر از پذیرش شروط محال و ناممکن کمک خواهد کرد که آنها بتوانند با ایجاد ناتوی عربی و در ائتلافی راهبردی از میزان تعیین کنندگی نقش ایران بکاهند و به رفتار بی ثبات کننده و نفوذ بدخیم آن در مناسبات منطقه پایان دهند.

   بدون تردید چنین راهبردی در محافل عرب به معنای ایجاد بحران و تبدیل آن به فرصت است. به عبارت دیگر بحران ساختگی قطر فرصتی را در اختیار آنها قرار می دهد که آنها بخواهند برای تسویه حساب های منطقه ای به سراغ ایران روند. این وضعیت که نشانه های آن در سی و هفتمین نشست شورای همکاری خلیج فارس در منامه و نظم پسا مونیخ و مشخصاً در راهبرد اتحاد گرایی علیه ایران خود را نشان داده است،اساسا نگرش کلاسیک و سنتی محافظه کار  دنیای عرب در قبال ایران را انعکاس می دهد. هم اینک شواهد و قراین نشان می دهند که محافل عرب قرار است بخشی از اجرایی سازیی مقابله با دشمن مشترک یعنی ایران را به متحدان فرامنطقه ای خود یعنی آمریکا واگذار کنند. در این ارتباط به نظر می رسد که پای آمریکا نیز با توجه به جایگاه ایران در نگرش و تفکر رهبران جدید کاخ سفید به بحران قطر باز شود. این شرایط به معنای آن است که دایره مهار ایران تنگ تر می شود و قطعا کمک خواهد کرد در روابط دیپلماتیک ایران و قطر خلل ایجاد کند. نظر به آنکه تمهید این شرایط موجب کسب مزایای استراتژیک برای محافل عرب در منطقه خواهد شد،ایران باید از هر گونه مداخله علنی در بحران قطر خود داری و اینکه نخواهد مطلوبیت های استراتژیک را قربانی حرکات تاکتیکی کوتاه مدت کند.